Algemene dekkingsmiddelen en Onvoorzien

In de vier programma’s van deze begroting zijn de specifieke lasten en baten per programma opgenomen. Daarnaast heeft de gemeente ook lasten en baten die niet aan een programma zijn toe te rekenen. Het betreft de algemene uitkering, de algemene belastingen, de financiering,  de onvoorziene uitgaven en de stelposten en de vennootschapsbelasting. Deze nemen we op bij de Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien. Onderstaand geven wij het totale overzicht en een toelichting per taakveld.

(bedragen x € 1.000)		2016	2017	2018	2019	2020	2021
0.5	Treasury	130	446	96	155	212	181
0.61	OZB woningen	3.924	3.724	3.757	3.894	3.928	3.951
0.62	OZB niet-woningen	2.196	2.415	2.520	2.541	2.562	2.583
0.64	Belastingen overig	213	209	212	212	212	212
0.7	Alg. uitk. en overige uitk. gemeentefonds	20.799	29.016	31.024	31.978	32.618	33.079
0.8	Overige baten en lasten	794	-473	-1.787	-2.135	-2.586	-3.168
0.9	Vennootschapsbelasting	-17	-109	-121	-258	-67	-7
3.4	Economische promotie	166	158	159	159	159	159
6.3	Inkomensregelingen	-97	-70	-82	-82	-82	-82
0.10	Toevoeging/onttrekking reserves	1.626	1.789	372	361	108	29
		29.734	37.105	36.150	36.825	37.064	36.937

 

Op het taakveld treasury worden de rentelasten en –baten verantwoord. In de uiteenzetting financiële positie zijn wij ingegaan op de gevolgen van het vernieuwde rentebeleid. Consequentie van de beleidswijziging is dat we alleen nog maar werkelijke rentelasten – en baten kennen. Deze worden verantoord op dit taakveld.  Dit betekent dat de renteopbrengsten uit schatkistbankieren en het rendement op aandelen (dividenduitkering) worden geraamd. De raming voor 2018-2021 is als volgt:

(bedragen x € 1.000)	2018	2019	2020	2021
Opbrengst schatkistbankieren
a beleggingsvolume begin boekjaar	6.200	9.000	14.700	11.600
b rendement	0,5%	1,0%	1,0%	1,0%
Raming rentebaten (a x b)	31	90	147	116
Dividenduitkering Vitens	65	65	65	65
Totaal	96	155	212	181

 

Bij de OZB was op grond van de begroting 2015-2018 een maatregel van kracht om de opbrengst in 2018 met
€ 160.000 te verhogen. Deze maatregel hoefde niet te doorgevoerd gelet op het begrotingsoverschot in meerjarenperspectief. Wel is een inflatiecorrectie van 1,5% toegepast. De inflatiecorrectie op belastingtarieven dient om loon- en prijsstijgingen in de begroting op te kunnen vangen.

 

Bedragen x € 1.000
Raming 2017	6.418
Hogere raming wegens nieuwbouw	48
Verhoging OZB met opbrengstmaatregel uit de begroting 2015-2018	0
Inflatiecorrectie 1,5%	95
Totaal OZB	6.561
Uitvoering OZB, heffing en waardering (GBLT)	-/- 284
Raming 2018	6.277

 

De hondenbelasting en precariobelasting zijn aangepast met 1% inflatie.

Algemeen

De algemene uitkering vormt de belangrijkste inkomstenbron van de gemeente. De totale omzet in deze begroting wordt geraamd op € 52,5 miljoen. Het aandeel van de algemene uitkering hierin is circa 42%. Ter vergelijking: de algemene belastingen zorgen voor 14% van de inkomsten. Deze verhoudingen geven aan dat de afhankelijkheid van gemeenten van de algemene uitkering groot is. Op dit taakveld wordt voor 2018 een bedrag geraamd van € 31.024.000. Dit bedrag bestaat uit de algemene uitkering  van € 21.871.000, de Integratie-Uitkering Sociaal Domein van € 9.358.000  en  een negatieve stelpost van  € 205.000 voor taakmutaties algemene uitkering.

Meerjarenperspectief algemene uitkering

De algemene uitkering voor 2018 wordt geraamd op € 21.871.000. Het meerjarenperspectief over de periode 2018-2021 laat zien dat de algemene uitkering verder stijgt. De stijging in meerjarenperspectief wordt met name veroorzaakt door een stijging van het accres en de ontwikkeling van de uitkeringsbasis.  De overheveling van de Integratie-Uitkering Sociaal Domein naar de Algemene Uitkering vindt op zijn vroegst plaats in 2019 omdat er nog wordt gewerkt aan de verbetering van de verdeelmodellen voor Jeugd en Beschermd Wonen en een betere indexeringsmethodiek. Wij verwachten dat door de verder aantrekkende economie de accressen in de komende jaren verder zullen gaan stijgen. De septembercirculaire zal hier meer duidelijkheid over geven.  Daarnaast is er op dit moment nog altijd geen duidelijkheid over het kabinetsbeleid voor de komende jaren en het effect daarvan op het gemeentefonds. De komende kabinetsperiode zal ook de voorgenomen herziening van de financiële verhouding tussen Rijk en gemeenten worden vormgegeven. Daarbij zullen er ook herverdeeleffecten binnen het Gemeentefonds ontstaan.

Meicirculaire 2017

De raming van de algemene uitkering in deze begroting is gebaseerd op de meicirculaire 2017. Wij hebben u in het voorjaar middels een aparte memo al  geïnformeerd over de uitkomsten van deze circulaire. De meicirculaire verscheen na het opstellen van de Voorjaarsnota 2017. De septembercirculaire 2017 verschijnt na het opstellen van deze begroting. De raad zal hier separaat over worden geïnformeerd.

In de meicirculaire 2017 is ook de bijstelling van de Integratie-uitkering Sociaal Domein voor de komende jaren verwerkt. De uitkering neemt de komende jaren verder toe van € 240.800 in 2017 tot € 858.300 in 2021. Een groot deel van de toename heeft betrekking op de door het rijk doorgevoerde loon-, prijs- en volumestijgingen. In de begroting hanteren we het principe dat mutaties in de rijksbijdrage Sociaal Domein budgettair neutraal worden benaderd. In dat kader hebben wij de aanvullende middelen op een stelpost geraamd om de verwachte stijging van de zorgkosten binnen het Sociaal Domein op te kunnen vangen.

De ontwikkeling van de uitkeringsbasis en de ontwikkeling van het accres geven per saldo een positief resultaat voor Leusden. Per saldo zijn de effecten voor Leusden als volgt:

X € 1.000	2018	2019	2020	2021
Ontwikkeling accres en ontwikkeling uitkeringsbasis	427	620	656	724
Integratie-Uitkering Sociaal Domein	833	831	866	858
Reserveringen taakmutaties	311	322	325	329
Totaal	1.571	1.773	1.847	1.911

In bovenstaande tabel wordt onder meer de ontwikkeling van het accres weergegeven. We vermelden hierbij wel dat het uiteindelijk gaat om het budgettaire effect van enerzijds de bijstelling van de algemene uitkering en anderzijds de bijstelling van stelposten. De gemeenten ontvangen een accres om onder meer de loon- en prijsstijgingen op te kunnen vangen. Met de bijstelling van het accres in de meicirculaire is ook de stelpost prijsontwikkeling in de begroting bijgesteld. Per saldo geeft de ontwikkeling van het accres voor de jaren 2017-2018 een meevaller. De accrespercentages in de meicirculaire 2017 zijn als volgt:

	2018	2019	2020	2021
Nominaal accres in bedragen (bedragen x € 1 miljoen)	670	524	428	391
Nominaal accres in procenten	4,02%	3,07%	2,44%	2,18%
Prijsontwikkeling BBP (raming Centraal Planbureau)	1,4%	1,7%	1,6%	1,7%
Reëel accres in procenten	2,62%	1,37%	0,84%	0,48%

De tabel toont aan dat er in de periode 2018-2021  sprake is van een toename van het  reëel accres. Een reëel accres betekent dat de algemene uitkering harder groeit dan de prijsontwikkeling. Naar verwachting kunnen we de prijsontwikkeling in de komende jaren dus volledig opvangen met de groei van de algemene uitkering. De verwachting is dat, gelet op de economische groei, het accres de komende jaren verder zal toenemen.

 

Onder dit  taakveld vallen de stelposten, waaronder de taakstellende bezuinigingen en ruimte nieuw beleid, de post onvoorziene uitgaven algemeen en de incidentele baten en lasten.

Stelposten

In de begroting is een aantal stelposten opgenomen. Onderstaand geven wij u een totaaloverzicht.

x € 1.000	2018	2019	2020	2021
1.        Loon- en prijsstijgingen	1.087	1.369	1.649	1.881
2.        Ruimte nieuw beleid	6	72	122	172
3.        Bezuinigingen	-	-164	-164	-164
4.        Centraal knelpuntenbudget (personeelslasten)	104	138	138	138
5.        1% buffer (personeelslasten)	26	127	229	333
6.      Overige stelposten	565	594	612	809
Totaal stelposten	1.788	2.136	2.586	3.169

De belangrijkste stelposten lichten wij onderstaand kort toe:

ad 1. In de begroting is een stelpost opgenomen om loon- en prijsstijgingen te kunnen opvangen. Een dergelijke stelpost is noodzakelijk omdat in de accresramingen van de algemene uitkering compensatie is opgenomen voor loon- en prijsstijgingen;  In deze stelpost is ook rekening gehouden met de indexeringen binnen het Sociaal Domein die in de meicirculaire zijn doorgevoerd.

ad 2.  Het voor 2018 gehonoreerde nieuw beleid is zo veel mogelijk functioneel geraamd in de begroting. Het nog op de stelpost nieuw beleid geraamde budget betreft het project Hart van Leusden (€ 6.000 in 2017 en € 22.000 in 2018) en de jaarlijkse verhoging van de ruimte nieuw beleid met € 50.000.

ad 3. De in de begroting geraamde stelposten voor bezuinigingen betreffen de nog openstaande heroverwegingstaakstellingen vanuit de eerder gevoerde kerntakendiscussies. Daarbij kan onderscheid worden gemaakt tussen algemene taakstellingen (zie onderdeel uiteenzetting financiële positie) en taakstellingen op het   gebied van de bedrijfsvoering (zie ook paragraaf bedrijfsvoering);

ad 4./5.   Het betreft hier in de begroting opgenomen stelposten voor het opvangen van personele knelpunten als gevolg van vacatures, ziekte of capaciteitstekort (centraal knelpuntenbudget) en het opvangen van autonome loonstijgingen (periodieken) e.d. waarvoor een stelpost van 1% van de loonsom is opgenomen.

Ad 6. Het gaat hier voornamelijk om de in de begroting geraamde stelposten  taakmutaties Algemene Uitkering  op grond van de meicirculaire (onder andere aanpassing WOZ rekentarieven € 159.000 en bijdrage aan Fonds gezamenlijke Gemeentelijke Uitvoering € 67.000) en eerder verschenen circulaires van het gemeentefonds, een aantal reserveringen (o.a. voor het informatieplan) die op een stelpost zijn opgenomen en de stelpost onvoorzien algemeen.

 

Onvoorziene uitgaven algemeen

Deze stelpost is bedoeld voor incidentele aanwending gedurende het begrotingsjaar. De raming 2018 is gebaseerd op een bedrag van € 2 per inwoners en bedraagt afgerond € 59.000 (29.746 inwoners x € 2).

 

Onder dit taakveld worden de geraamde lasten vennootschapsbelasting opgenomen naar aanleiding van de invoering van de vennootschapsbelastingplicht voor overheden per 1 januari 2016. De raming die is opgenomen is de verwachten vennootschapsbelasting over grondexploitaties (zie ook 274321 raadsvoorstel gevolgen wijziging BBV grondexploitaties en vennootschapsbelastingplicht grondbedrijf)

 

Tot dit taakveld behoort ook de toeristenbelasting. De tarieven van de toeristenbelasting zijn voor 2017 aangepast met 1% inflatie.

 

Het betreft hier de kosten voor kwijtschelding van gemeentelijke belastingen.

 

De verplichte beleidsindicatoren worden per domein weergegeven. De indicatoren staan op waarstaatjegemeente.nl en zijn daar ook te raadplegen. In onderstaande indicatoren wordt Leusden vergeleken met gemeenten van 25.000-50.000 inwoners. Op de website kunnen ook andere vergelijkingen worden gemaakt.

 

Het gemiddelde totaalbedrag in euro's per jaar dat een éénpersoonshuishouden betaalt aan woonlasten.

Bron COELO, Groningen

Het gemiddelde totaalbedrag in euro's per jaar dat een meerpersoonshuishouden betaalt aan woonlasten.

Bron COELO, Groningen

De gemiddelde WOZ waarde van woningen

Bron: CBS - Statistiek Waarde Onroerende Zaken