In de Kaderbrief stelt de raad de kaders vast die het college uitwerkt in de begroting. Wij onderkennen een aantal maatschappelijke vraagstukken die de laatste maanden aan urgentie hebben gewonnen en waarvan wij vinden dat deze niet kunnen wachten tot het Voorjaarsdebat van 2017. Daarom nemen wij in deze begroting een aantal aanvullende kaders op.
Een tweede reden om aanvullende kaders op te nemen is het verschijnen van de septembercirculaire 2016 op Prinsjesdag. De septembercirculaire nemen wij in de regel nooit mee in de begroting. De uitkomsten van de septembercirculaire zijn echter opmerkelijk. Voor het eerst sinds vele jaren is er weer sprake van een sterk stijgende algemene uitkering. Dit betekent dat de voorgenomen OZB-stijging van € 140.000 niet hoeft te worden doorgevoerd.
Maatschappelijke agenda/vraagstukken
1. Stimuleren (sociale) woningbouw
Sommige initiatieven op het gebied van volkshuisvesting zijn alleen te realiseren als de gemeente het initiatief financieel ondersteunt. Het gaat hierbij bijvoorbeeld over transformatie van kantoorpanden, experimentele woonvormen en bij sociale woningbouw. Het college wil deze initiatieven een steuntje in de rug geven, waardoor realisatie mogelijk wordt.
2. Basis op orde met ICT
Door aanvullende regels op het gebied van informatieveiligheid en privacy zijn er aanvullende middelen nodig om de basis verder op orde te krijgen. In het kader van de BIG (Baseline Informatiebeveiliging Nederlandse Gemeenten) worden er strengere eisen gesteld aan onze informatiehuishouding. Ook moet het laatste deel van de werkprocessen en producten nog worden gedigitaliseerd.
3. Investeren in Hart van Leusden
De afgelopen jaren is er samen met bewoners, winkeliers en beleggers gesproken over een kwaliteitsimpuls voor het gebied van de Hamershof. Wij zijn van mening dat handelen nu noodzakelijk is om er voor te zorgen dat de Hamershof een aantrekkelijk winkel- en leisure gebied blijft. De middelen worden voornamelijk ingezet om de openbare ruimte te verbeteren.
4. Verhogen kwaliteit openbare ruimte (Structureel: € 200.000 en Incidenteel € 50.000)
Bij de kerntakendiscussie is besloten om het onderhoudsniveau van de openbare ruimte in grote delen van de gemeente te verlagen naar niveau C. In de praktijk leidt dit tot een te laag kwaliteitsbeeld. Wij willen de kwaliteit van de openbare ruimte weer verhogen met de ambitie om weer op niveau B te komen (het college heeft eerder berekend dat van C naar B structureel € 300.000 kost). De incidentele kosten (€ 50.000) dekken we uit de algemene reserve. De structurele kosten dekken we voor 2017 uit de algemene reserve en vanaf 2018 passen deze binnen de begrotingsruimte. Gelijktijdig wordt particulier initiatief blijvend gestimuleerd. In 2017 stellen we vast of de inzet voldoende is voor het realiseren van de ambitie.
5. Bedrijfscontactfunctionaris (Structureel: € 40.000)
Op dit moment is er 0,4 fte beschikbaar voor de functie van bedrijfscontactfunctionaris. Onderzoek laat zien dat dit onvoldoende is om alle bestaande en nieuwe bedrijven in Leusden goed te ondersteunen bij de vragen en initiatieven. Om die reden willen we de formatie minimaal verdubbelen naar 0,8 fte.
Om geld vrij te maken voor de (maatschappelijke) vraagstukken/beleidswensen hebben wij ook kritisch gekeken naar in het bijzonder één specifieke reserve. Dat is de reserve toevoeging exploitatie. De rente over die reserve wordt als structureel dekkingsmiddel ingezet voor de begroting. Het gaat daarbij om 1% rente over een reserve van € 9 mln. of wel een bedrag van € 90.000. In werkelijkheid is de rente lager i.c. eigenlijk nihil via het schatkistbankieren. Het vermogen levert bij de huidige rentestand (te) weinig middelen op. Anders gezegd: de reserve levert dus te weinig financieel rendement op. We hebben ons de vraag gesteld of we hier ook anders mee kunnen omgaan: “van financieel rendement naar maatschappelijk rendement”.
Wij stellen u voor een deel van deze reserve vrij te laten vallen voor een bedrag van € 3 mln. Het “rente-vrij maken” van deze reserve betekent wel dat wij structurele dekking moeten vinden voor een bedrag van € 30.000 (1% van € 3 mln.). Dat is ons gelukt. Door een deel van de reserve nu in te zetten maken we het mogelijk om meer maatschappelijke rendement te halen uit ons vermogen. Wij stellen u dan ook voor om een “Fonds maatschappelijke vraagstukken” van € 3 miljoen in te stellen en daar de volgende aanwending aan te geven:
- Stimuleren (sociale) woningbouw initiatieven;
- Basis op orde met ICT;
- Investeren in Hart van Leusden.
Schrappen OZB-stijging 2017
In de conceptbegroting hebben wij conform de Kaderbrief een OZB-stijging opgenomen van € 140.000. In de Kaderbrief hebben wij daarbij wel aangegeven dat we bij de begroting zullen bezien of de maatregel moet worden doorgevoerd. In de concept-begroting hebben we de maatregel doorgevoerd maar met de wetenschap van de septembercirculaire stellen wij voor om de OZB-stijging te schrappen.
Septembercirculaire 2016
Op Prinsjesdag is de septembercirculaire 2016 verschenen. De septembercirculaire levert een forse stijging van de accressen op. Over alle jaren (2016-2020) is het accres hoger dan in de meicirculaire. Dit is een beeld dat we in jaren niet hebben gezien. Door de trap-op-trap-af methodiek profiteren de gemeenten van de extra uitgaven die het Kabinet in de begroting opneemt voor veiligheid, defensie, zorg, onderwijs en armoedebestrijding. Dit levert voor Leusden een hogere algemene uitkering op van € 187.000 in 2017 oplopend tot € 357.000 in 2020.
Bijgesteld begrotingsresultaat 2017-2020
Indien we bovenstaande kaders verwerken in het begrotingsresultaat ontstaat het volgende beeld:
|
x € 1.000 |
2017 |
2018 |
2019 |
2020 |
|
Resultaat concept-begroting 2017-2020 |
-204 |
+7 |
+59 |
+171 |
|
Dekking algemene reserve |
+204 |
- |
- |
- |
|
|
0 |
+7 |
+59 |
+171 |
|
Aanvullende kaders |
|
|
|
|
|
Reserve maatschappelijke vraagstukken |
-30 |
-30 |
-30 |
-30 |
|
Bedrijfscontactfunctionaris |
-40 |
-40 |
-40 |
-40 |
|
Verhogen kwaliteit onderhoud groen |
-250 |
-200 |
-200 |
-200 |
|
Schrappen OZB-stijging |
-140 |
-140 |
-140 |
-140 |
|
Septembercirculaire 2016 |
187 |
409 |
466 |
357 |
|
Bijgestelde begroting |
-273 |
6 |
115 |
118 |
|
Dekking algemene reserve |
+273 |
- |
- |
- |
|
Begrotingsresultaat 2017-2020 |
0 |
+6 |
+115 |
+118 |
Voor het begrotingsjaar 2017 wordt een 1e begrotingswijziging aangeboden die gelijktijdig met de begroting door de raad dient te worden vastgesteld.
Gevolgen lastendruk
Het schrappen van de OZB stijging heeft gevolgen voor de lastendruk. De OZB wordt nu alleen verhoogd met de inflatiecorrectie van 1%. De overige belastingvoorstellen zijn opgenomen in de paragraaf lokale heffingen. De ontwikkeling lokale lastendruk wordt nu als volgt:
|
|
2016 |
2017 |
|
|
OZB (gemiddelde WOZ-waarde € 264.000) |
|
|
|
|
- Woningeigenaren: |
€ 313,63 |
€ 316,80 |
|
|
Afvalstoffenheffing |
|
|
|
|
- Meerpersoonshuishoudens: |
€ 181,50 |
€ 195,00 |
|
|
Rioolheffing: |
€ 111,10 |
€ 112,20 |
|
|
Totaal: |
|
|
|
|
1. Woninggebruikers: |
€ 292,60 |
€ 307,20 |
+5,0% |
|
2. Woningeigenaren/-gebruikers: |
€ 606,23 |
€ 624,00 |
+2,9% |
Conclusie:
- Op basis van de aangegeven cijfers stijgen de woonlasten voor Leusdense gezinnen in 2017 gemiddeld met 2,9%. De woonlasten van woninggebruikers (huurders) stijgen met 5%. De lastenstijgingen worden vooral veroorzaakt door de hogere afvalstoffenheffing.
- In 2017 blijven de gemiddelde woonlasten in Leusden ruim beneden de landelijk (€ 723) en provinciaal (€ 710) gemiddelde woonlasten van 2016.