Domein Samenleving

We streven ernaar dat iedere inwoner optimaal binnen zijn eigen mogelijkheden en op eigen wijze kan deelnemen aan de samenleving. Inwoners voelen zich thuis in Leusden en voelen zich verantwoordelijk voor elkaar en hun omgeving, om samen te werken aan een vitale samenleving. Dit is een samenleving waarin kinderen veilig en gezond opgroeien, mensen zelf in hun levensonderhoud voorzien en waarin voor mensen (met beperkingen) voldoende mogelijkheden zijn om te participeren. Voor kwetsbare inwoners organiseert de gemeente maatwerk.

We ‘zetten in’ op een Leusden waar
- Passende ondersteuning is voor wie een steun in de rug nodig heeft;
- Het mogelijk is om goed en zelfstandig te kunnen (blijven) wonen en leven;
- De verbinding tussen mensen - via digitale én werkelijke ontmoeting - vanzelfsprekend is;
- Iedereen, ongeacht sociale status, gelijkwaardig kan meedoen;
- De eigen kracht van inwoners, zowel individueel of collectief wordt versterkt.

Eigen kracht

Inwoners van Leusden beschikken over eigen kracht en een persoonlijk netwerk, waarmee ze het vermogen hebben zelf vorm te geven aan hun eigen leven. Ondersteuning is aanwezig als dit nodig is en richt zich op het versterken van deze eigen kracht en het persoonlijk netwerk.

Saamhorigheid

De sociale samenhang in de gemeente is sterk en blijft sterk. Mensen in een straat, buurt of bij een vereniging zijn bij elkaar betrokken. Samen gaan we aan de slag om de saamhorigheid in Leusden te versterken.

Preventie en vroegsignalering

Er is een sterke basisinfrastructuur met een breed aanbod aan activiteiten en voorzieningen, die voor iedereen vrij toegankelijk zijn. De algemene voorzieningen zijn gericht op de vraag van inwoners. Als inwoners ondersteuning nodig hebben, wordt dit herkend door zowel zorgprofessionals als samenleving. Waar mogelijk voorkomt dit dat zwaardere ondersteuning en zorg nodig is.

Maatwerk voor kwetsbare inwoners

De gemeente biedt een vangnet op maat, om te voorkomen dat kwetsbare inwoners tussen wal en schip raken. In alle gevallen is de vraag van de inwoner leidend, en is de ondersteuning erop gericht dat de inwoner zelfredzamer wordt of dat het participatievermogen wordt versterkt.

In de begroting is aangegeven 'Wat willen we bereiken?' en 'Wat gaan we daar voor doen?'.

In de jaarstukken wordt verantwoording afgelegd over 'Wat hebben we bereikt?' en 'Wat hebben we daarvoor gedaan?'. De teksten van de vragen uit de begroting zijn niet meer opgenomen in de jaarstukken. Deze zijn via de app in de begroting na te lezen.

1. Eigen kracht

Wat hebben we bereikt?

1. Iedere inwoner met (hulp)vragen vindt in Leusden op eigen kracht en op eenvoudige wijze informatie en advies en, zo nodig, ondersteuning.

Bij Lariks is er een brede vraagverheldering. In 2018 heeft 28 % van de vragen geleid tot kortdurende ondersteuning door Lariks of een vorm van een individuele voorziening in het kader van Jeugdhulp of Wmo. 72% van de vragen kon na de vraagverkenning worden opgelost in het sociaal netwerk of voorliggende voorzieningen in de sociale basisinfrastructuur.

Wat hebben we daarvoor gedaan?

2. Inwoners zijn zelfredzaam en in staat zelfstandig (thuis) te blijven wonen en leven.

Inwoners zijn geïnformeerd en worden aangesproken op eigen kracht (wanneer ze een voorziening aanvragen bijvoorbeeld). Voorliggende en algemene voorzieningen (inlooppunten/laagdrempelig vervoer) zijn opgezet/ondersteund. Goede ondersteuning en passende zorg is geborgd middels een nieuwe inkoop/nadere afspraken waardoor aanbieders nog beter kunnen doen wat nodig is. Lariks ondersteunt vanuit de langer thuis gedachte en zoekt naar middelen/oplossingen om dit mogelijk te maken.

Wat hebben we daarvoor gedaan?

3. Er is een sluitende overdracht voor kinderen en jongeren van de ene naar de andere ontwikkelingsfase.

Door (nadere) afspraken en de uitvoering daarvan, is verder gewerkt aan sluitende overdracht en samenwerking tussen de genoemde organisaties en onderwijs-partijen.

Wat hebben we daarvoor gedaan?

4. Kinderopvang is breed toegankelijk voor kinderen van 2,5 tot 4 jaar en het aanbod voor- en vroegschoolse educatie is kwalitatief goed en laagdrempelig.

Kinderopvang is breed toegankelijkheid gemaakt voor kinderen van 2,5 tot 4 jaar. Daarmee is uitvoering gegeven aan het beleid Peuteropvang en voor-en vroegschoolse educatie 2018 – 2019.

Wat hebben we daarvoor gedaan?

5. Kinderen hebben meer ontwikkelkansen door de inzet van leesbevordering.

Op verschillende terreinen is (versterkt) ingezet op taalontwikkeling bij kinderen en jongeren. Naast de VVE kinderopvang die is geboden, heeft de Taalschool van Voilá een bredere groep kinderen ondersteund in de taalontwikkeling. De vrijwilligers van VoorleesExpress zijn ook in Leusden gestart met het stimuleren van taalontwikkeling door voorlezen.

Wat hebben we daarvoor gedaan?

6. Mensen met een beperking kunnen op een gelijkwaardige wijze meedoen in de samenleving.

Op de terreinen van o.a. laaggeletterdheid, eenzaamheid, ontmoeting en cultuur zijn diverse activiteiten uitgevoerd, die ook kunnen bijdragen aan het meedoen in de inclusieve samenleving.
Er is een start gemaakt met een lokaal plan/agenda, dat in 2019 moet worden vastgesteld.
Onze eigen gemeentelijke toegankelijkheid is aangevuld met Teletolk (bellen voor dove mensen via KPN).

Wat hebben we daarvoor gedaan?

2. Saamhorigheid

Wat hebben we bereikt?

1. Inwoners voelen zich betrokken bij wat er in Leusden speelt en nemen initiatief om de saamhorigheid te versterken.

De uitvoering en het organiseren van culturele activiteiten is veelal in handen van vrijwilligers. Dit geldt voor Theater de Tuin, amateurverenigingen, DWS, Lisiduna, koren, toneel, schilderkunst. Ook wel in samenwerking met professionals (van Fort33, Scholen in de Kunst, bibliotheek, Opera Leusden). Door deze activiteiten dichtbij huis te organiseren voor diverse doelgroepen is de toegankelijkheid groot. Ook activiteiten op sportgebied worden gedragen door vrijwilligers en sportverenigingen, waarbij samenwerking plaatsvindt met de buurtsportcoaches.

Wat hebben we daarvoor gedaan?

2. Inwoners ontmoeten elkaar in het dorp en online.

Door het in beeld brengen van de hiaten zijn er oplossingen gevonden voor mobiliteitsvragen en het vergroten van het sociale netwerk en/of (financiële) knelpunten.

Wat hebben we daarvoor gedaan?

3. Er is een sterk (ondersteunend) netwerk van gezinnen en inwoners.

Om meer pleeggezinnen te werven, beter te ondersteunen en in te bedden in de sociale basisinfrastructuur, heeft de regio Amersfoort een constructie opgezet waarin één gezinshuisouder een extra taak krijgt. Deze gezinshuisouder bouwt een netwerk van pleeggezinnen en gezinshuisouders zodat deze elkaar kennen en elkaar eventueel kunnen steunen. De gezinshuisouder met de pilottaak heeft zicht op de mogelijkheden en onmogelijkheden binnen deze gezinnen en werkt samen met Lariks.

Wat hebben we daarvoor gedaan?

4. Er is een stevige verbinding tussen cliënt, formele en informele netwerken c.q. organisaties.

De realisatie van Huiskamer van Leusden draagt bij aan een betere samenwerking tussen informele en formele zorg.

Wat hebben we daarvoor gedaan?

5. Nieuwkomers laten integreren in de Leusdense samenleving.

Met o.a. de inzet van taalcoaches van Stichting Gilde, de mogelijkheden van het Taalcafé (Taalhuis) en het onderwijs van de Taalschool van Voilá, is ingezet op taalverwerving voor statushouders, zowel voor volwassenen als kinderen.

Begeleiding richting werk is geboden, wat ertoe heeft geleid dat van de groep statushouders uit de jaren 2013-2016 die trajectbegeleiding kregen, uiterlijk in 2018 46% de bijstand heeft verlaten richting (met name) een opleiding, een betaalde baan of een eigen bedrijf. De andere helft is nog in traject.

Het investeren in het opbouwen van een netwerk voor statushouders – en het bekend raken in Leusden - is nog onvoldoende gerealiseerd.

Wat hebben we daarvoor gedaan?

3. Preventie en vroegsignalering

Wat hebben we bereikt?

1. Het signalerend vermogen van alle organisaties en sociale netwerken in Leusden is hoog.

Professionals en vrijwilligers van verschillende (uitvoerings)organisaties zijn getraind op bv. het omgaan met en herkennen van laaggeletterdheid, stress als gevolg van financiële problematiek en licht verstandelijke beperking.

In 2018 was er, met Lariks als initiator en partner, een uitgebreid programma in de ‘Kom Erbij’ week. Opbrengsten worden samen met de werkgroep ‘Coalitie Erbij’ verwerkt en verbonden aan een activiteitenprogramma in 2019 .

Wat hebben we daarvoor gedaan?

2. Inwoners wonen en leven in een veilige (huiselijke) omgeving.

Over 2018 zijn per kwartaal de volgende aantallen meldingen huiselijk geweld verwerkt:

1^e 65

2^e 115

3^e 84

De totalen verschillen niet veel van voorgaande jaren. Qua meldingen blijven de basisscholen achter.

Wat hebben we daarvoor gedaan?

3. Inwoners van Leusden streven een gezonde leefstijl na.

Er is verder ingezet op de mogelijkheden voor sport en bewegen door o.a. de totstandkoming van sportfaciliteiten (bv. turnhal) en de activiteiten van LeusdenFit.

Wat hebben we daarvoor gedaan?

4. Mantelzorgers kennen hun grenzen en delen hun zorgen als zorgverlening voor hen te belastend wordt.

Bij Lariks is meer zicht op wat de behoefte is van de mantelzorgers in Leusden. In 2018 is het bereik vergroot ten opzichte van 2017 en is er ook specifiek aandacht voor de jonge mantelzorger.

Wat hebben we daarvoor gedaan?

4. Maatwerk voor kwetsbare inwoners

Wat hebben we bereikt?

1. Er is een integraal sluitende aanpak voor inwonders in de leeftijd van -9 maanden tot 100 jaar.

Samenwerkingspartners komen, al dan niet op initiatief van de gemeente of van Lariks regelmatig bij elkaar. Vaak richten contacten zich nog wel op het deel van de keten waar zij zichzelf in bevinden. De werkwijze rond de samenlevingsakkoorden biedt perspectieven voor een intensivering.

Wat hebben we daarvoor gedaan?

2. (Zorg)vrijwilligers kunnen rekenen op ondersteuning.

De volgende concrete activiteiten zijn door Lariks georganiseerd. Leusden doet mee aan NLDoet , 150 matches op de jaarlijkse Matchbeurs, diverse cursussen en workshops voor vrijwilligers, het beheren van de vrijwilligersvacaturebank, de coördinatie van de Huiskamer van Leusden en de uitvoering van de Vrijwilligers/mantelzorgverzekering.

Wat hebben we daarvoor gedaan?

3. Kinderen en ouders in een complexe en/of onveilige thuissituatie kunnen rekenen op toegesneden zorg en begeleiding.

Complexe echtscheidingen en conflictueuze ouderschapssituaties zijn een van de grootste uitdagingen voor de medewerkers van Lariks. Lariks benut de ervaring en kennis van SAVE/VT. In 2018 kende een relatief lagere aantal interventies ten opzichte van de regio. Aanleidingen daarvoor kúnnen zijn :

• Door vroegsignalering kan er eerder zorg worden ingezet, waardoor problemen kleiner blijven.

• De inzet van Aandacht functionarissen veiligheid.

• De intensieve lokale samenwerking.

Er blijft wel aandacht voor een té grote behoedzaamheid met betrekking tot inzet van (en met name door) Save/VT en algemene afstemming op casuïstiek- en organisatieniveau.

Wat hebben we daarvoor gedaan?

4. Mensen die in een beschermde omgeving verblijven, kunnen rekenen op de juiste zorg.

Middels een bredere doelgroep bepaling voor alle functies, namelijk ondersteuning gekoppeld aan verblijf, wordt er regionaal en lokaal middels nieuwe werkwijze (contracteren en monitoring) en innovatief/integraal aanbod nog meer ingezet op herstel, participatie en doorstroom.

Wat hebben we daarvoor gedaan?

5. Inwoners met weinig financiële ruimte hebben de mogelijkheden om mee te doen in de samenleving.

Financiële ondersteuning in de vorm van minimaregelingen en bijzondere bijstand is geboden en de drempel naar ondersteuning bij financiële problematiek is verlaagd door de komst van het Geldloket. Met diverse partners uit de samenleving is gestart met het maken van een preventief plan rondom het signaleren van armoede (aansluitend bij CUP 3.8).

Wat hebben we daarvoor gedaan?

6. Inwoners, inclusief mensen met een arbeidsbeperking, hebben werk met (een vorm van) een eigen inkomen – we versterken de toegang tot de arbeidsmarkt.

We hebben hierop ingezet door het bieden van begeleiding van mensen naar werk en het versterken van het netwerk met regionale en lokale werkgevers.

Wat hebben we daarvoor gedaan?

7. Inwoners hebben voldoende vervoersmogelijkheden.

Er zijn in Leusden voldoende voorliggende (algemeen toegankelijke) vervoersvoorzieningen en voldoende vervoersmogelijkheden in het kader van maatwerk beschikbaar: reeds beschikbare voorzieningen zijn geborgd/uitgebouwd/of nog beter bij onze inwoners onder de aandacht gebracht.

Wat hebben we daarvoor gedaan?

8. Inwoners met een lichte verstandelijke beperking (LVB) worden beter herkend en ontvangen zo nodig zorg en ondersteuning.

Zorgprofessionals, Lariks en andere uitvoeringsorganisaties hebben deskundigheidbevordering gekregen voor het herkennen van mensen met verstandelijke beperking.

Wat hebben we daarvoor gedaan?

Wat heeft het gekost 2018

Lasten en baten Domein 3 - Samenleving

bedragen x € 1.000	Begroting		Rekening	Saldo	aaa
	Primitief	Na wijziging
Lasten	22.931	25.199	25.132	67
Baten	5.319	5.194	5.006	-188
Resultaat voor bestemming	17.612	20.005	20.126	-121
Toevoeging reserves	-83	177	176	1
Onttrekking reserves	136	1.452	1.367	-85
Resultaat na bestemming	17.393	18.730	18.935	-205

Saldo taakvelden

bedragen x € 1.000	Lasten		Baten		Saldo
	Begroting	Rekening	Begroting	Rekening		aa
4.3 Onderwijsbeleid en leerlingenzaken	1.134	1.138	100	110	6
5.1 Sportbeleid en activering	278	199	0	2	81
5.3 Cultuurpresentatie, -prod. -participatie	381	339	0	0	42
5.6 Media	503	461	30	0	12
6.1 Samenkracht en burgerparticipatie	1.228	1.169	4	5	60
6.2 Wijkteams	2.946	2.944	0	0	2
6.3 Inkomensregelingen	5.733	5.788	4.671	4.610	-116
6.4 Begeleide participatie	1.915	1.842	0	0	73
6.5 Arbeidsparticipatie	239	237	45	-12	-55
6.6 Maatwerkvoorzieningen (WMO)	915	721	244	196	146
6.71 Maatwerkdienstverlening 18+	3.373	3.168	100	95	200
6.72 Maatwerkdienstverlening 18-	4.629	5.193	0	0	-564
6.81 Geëscaleerde zorg 18+	10	10	0	0	0
6.82 Geëscaleerde zorg 18-	853	972	0	0	-119
7.1 Volksgezondheid	1.062	951	0	0	111
Domein Samenleving	25.199	25.132	5.194	5.006	-121
0.10 Mutaties reserves	177	176	1.452	1.367	-84
Resultaat na bestemming	25.376	25.308	6.646	6.373	-205

Verschillenanalyse

Hieronder is een analyse opgenomen van de verschillen tussen de begroting en de gerealiseerde cijfers van 2018. Weergegeven worden de belangrijkste verschillen per taakveld groter dan € 50.000.

5.1 Sportbeleid en activering € 81.000 (voordeel)
• Door het wegvallen van het sportbedrijf in combinatie met de hoge werkdruk op het taakveld sport is er geen kans gezien om daadwerkelijk een buurtsportcoach aan te stellen of nieuw beleid te ontwikkelen.

6.1 Samenkracht en burgerparticipatie € 60.000 (voordeel)
• De uitgaven onderzoeken GGD Kinderopvang zijn geraamd op taakveld 7.1 terwijl de werkelijke uitgaven onder taakveld 6.1 zijn verantwoord, een nadeel van € 39.000.
• CUP 3.2 samenlevingsakkoorden € 45.000 bedrag is nog niet uitgegeven. Valt weg tegen nadeel bij mutaties in de reserves.
• Onderbesteding sociaal en cultureel werk geeft een voordeel van € 33.000.
• Overig € 21.000 (per saldo voordeel)

6.3 Inkomensregelingen € 116.000 (nadeel)
• Bij het opstellen van de jaarrekening wordt de noodzakelijke omvang van de voorziening voor dubieuze debiteuren sociale zaken bepaald.
Om de voorziening weer op de juiste omvang te brengen was een dotatie van € 101.000 noodzakelijk.
• Overig € 15.000 (per saldo nadeel)

6.4 Begeleide participatie € 73.000 (voordeel)
• Afwikkeling gemeentelijke bijdrage 2017 RWA geeft een voordeel van € 22.000
• Lager subsidieverlies bij RWA geeft een lagere gemeentelijke bijdrage 2018 van € 49.000
• Overig € 2.000 (per saldo voordeel)

6.5 Arbeidsparticipatie € 55.000 (nadeel)
• Met de inwerkingtreding van de gewijzigde Wet inburgering (oktober 2017) wordt de bijdrage maatschappelijke begeleiding voor inburgering plichtige asielmigranten nu achteraf via een decentralisatie-uitkering uitbetaald.
In mei (2019) ontvangen we de bijdrage voor alle inburgering plichtige asielmigranten van 2018.
Omdat de inkomsten pas in 2019 komen en de kosten al in 2018 zijn gemaakt, ontstaat een budgettair nadeel in 2018 van € 40.000.
• Overig € 15.000 (per saldo nadeel).

6.6 Maatwerkvoorzieningen WMO € 146.000 (voordeel)
• De afgegeven PGB’s voor dagbestedingen zijn afgelopen jaar afgenomen. Dit geeft een voordeel van € 77.000.
• Op de netto verstrekkingen van woon- en vervoersvoorzieningen en rolstoelen hebben we een voordeel van € 71.000.
• Overig € 2.000 (per saldo nadeel).

6.71 Maatwerkdienstverlening 18+ € 200.000 (voordeel)
• De lokale vereffening gemeentelijke inzet beschermd wonen geeft een incidenteel voordeel van € 69.000.
• Op huishoudelijke hulp blijft € 35.000 over.
• Afrekening huiselijk geweld voorgaande jaren geeft een voordeel van € 16.000
• De bestedingen collectief vraagafhankelijk vervoer vallen € 66.000 lager uit.
• De bijdrage voor de uitvoering van de zorgadministratie valt € 33.000 lager uit.
• Overig € 19.000 (per saldo nadeel).

6.72 Maatwerkdienstverlening 18- € 546.000 (nadeel)
• Regionale inkoop Zorg in natura geeft een nadeel van € 486.000 ten opzichte van de bij de najaarsnota geactualiseerde begroting. De kosten nemen toe doordat het aantal cliënten toeneemt en de kosten per cliënt sterk toegenomen zijn. Dit wordt o.a. veroorzaakt doordat er meer cliënten met zware problematiek, er gemiddeld langere ondersteuning per cliënt wordt gegeven en er meer verwezen wordt naar leveranciers met relatief duurdere producten.
• Er zijn € 51.000 meer PGB’s Jeugd afgegeven.
• Voor praktijkondersteuners geestelijke gezondheidszorg is € 26.000 aan diverse huisartsenpraktijken betaald terwijl er geen raming tegenover stond.
• Overig € 17.000 (per saldo voordeel).

6.82 Geëscaleerde zorg 18- € 119.000 (nadeel)
• Omdat het aantal ondertoezichtstellingen (Ots-en) toeneemt en omdat (mogelijk) gezinnen nu eerder in beeld komen van het wijkteam nemen de regionale kosten voor voorzieningen uit het Landelijk Transitie arrangement en SAVE (preventieve) jeugdbescherming en jeugdreclassering) toe op basis van het aandeel van Leusden in de regionale Risicoverevening ontstaat er een nadeel ten opzichte van de begroting van € 119.000.

Taakveld 6.1 t/m 6.82 Sociaal domein € 373.000 (nadeel)
Voorjaar 2019 is een verkenning begrotingspositie gemaakt. Hierin is het tekort sociaal domein meegenomen en is er vanuit gegaan dat het een volledig structureel effect is. De verkenning begrotingspositie vormt de basis voor de voorjaarsnota 2019.

7.1 Volksgezondheid € 111.000 (voordeel)
• Onjuiste raming onderzoeken GGD Kinderopvang. De uitgaven zijn verantwoord op taakveld 6.1 samenkracht en burgerparticipatie. Een voordeel op dit taakveld van € 39.000.
• Het budget CUP 3.6 positieve gezondheid en zorg € 20.000 is niet uitgegeven in 2018 en wordt doorgeschoven naar 2019. Dit voordeel valt weg tegen nadeel bij de mutaties in de reserves.
• In 2018 zijn nog geen activiteiten uitgevoerd voor de nieuwe taken openbare geestelijke gezondheidszorg € 20.000
• Van het budget lokaal gezondheidsbeleid is € 17.000 niet besteed.
• Overig € 15.000 (per saldo voordeel)

0.10 Mutaties reserves € 84.000 (nadeel)
• CUP 3.2 – 3.5 – 3.8 bedragen € 80.000 niet uitgegeven en dus ook niet onttrokken uit de reserves.
• CUP 3.6 positieve gezondheid en zorg € 20.000 niet uitgegeven en dus ook niet onttrokken uit de reserves.
• Overig € 16.000 (per saldo voordeel)

BBV indicatoren

De verplichte beleidsindicatoren worden per domein weergegeven. De indicatoren staan op waarstaatjegemeente.nl en zijn daar ook te raadplegen. In onderstaande indicatoren wordt Leusden vergeleken met gemeenten van 25.000-50.000 inwoners. Op de website kunnen ook andere vergelijkingen worden gemaakt.

Bron: Verwey Jonker Instituut - Kinderen in Tel

Bron: Bureau Halt

Bron CBS - Beleidsinformatie Jeugd

Bron: CBS - Participatiewet

Bron: CBS - Arbeidsdeelname

Bron: RIVM - Zorgatlas

Bron: Gemeentelijke monitor sociaal domein (GMSD)

Bron: DUO (dienst uitvoering onderwijs)

Meldingen van verzuim komen binnen via de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) binnen. De gemeente heeft hier geen invloed op. Het aantal meldingen neemt onder andere toe omdat scholen steeds beter gaan melden. Zeker het middelbaar beroepsonderwijs (MBO) maakt stappen voorwaarts met het melden van leerlingen die verzuimen. Voor schooljaar 2019-2020 streven we erna door op een andere wijze gaan werken en door de invoering van nieuw leerlingvolgsysteem om meer gedetailleerde cijfers aan te leveren die beter inzicht gaan geven in de meldingen van verzuim.

De beleidsindicatoren "Jongeren met jeugdreclassering" en "Absoluut verzuim" zijn niet weergegeven, omdat er voor Leusden geen gegevens beschikbaar zijn.